Gradd ôl-raddedig newydd uchelgeisiol i fynd i'r afael â heriau iechyd, iechyd meddwl a lles

Students in a mental health lecture

Mae Prifysgol Glyndŵr Wrecsam wedi lansio gradd ôl-raddedig uchelgeisiol wedi'i chynllunio i fynd i'r afael â heriau iechyd, iechyd meddwl a lles sy'n wynebu cymunedau ledled y DU.

Bydd y rhaglen MSc Iechyd, Iechyd Meddwl a Lles newydd yn herio ei myfyrwyr i ystyried sut y gallant helpu unigolion, grwpiau, gweithleoedd a chenhedloedd i fyw bywydau hapusach ac iachach.

Fe'i crëwyd er mwyn bodloni'r galw cynyddol am ddealltwriaeth fwy clos o faterion iechyd a lles ar draws sectorau – ac er mwyn bod yn hygyrch i fyfyrwyr sy'n dilyn amrywiaeth o lwybrau gyrfa, diolch i ddull dysgu cyfunol arloesol sy'n golygu y gall myfyrwyr ddewis sut maent yn astudio.

Dywedodd yr Uwch Ddarlithydd Iechyd y Cyhoedd a Lles ym Mhrifysgol Glyndŵr Wrecsam, Dr Sharon Wheeler: "Rydym am i'r rhaglen hon fod yn hygyrch i gynulleidfa eang, gan gynnwys unigolion sy'n gweithio mewn lleoliadau iechyd, ysgolion, awdurdodau lleol a mwy.

“Mae dealltwriaeth ddatblygedig o iechyd, iechyd meddwl a lles yn gynyddol angenrheidiol mewn llawer o weithleoedd."

“Er mwyn cynnig hyblygrwydd go iawn i'r rheini sy'n astudio'r rhaglen, rydym wedi datblygu strategaeth ddysgu arloesol, lle gall myfyrwyr ddewis eu hunain i ddysgu ar-lein, yn yr ystafell ddosbarth, neu gyfuniad o'r ddau."

Rhan o'r meddylfryd y tu ôl i ddatblygu'r cwrs yw y bydd ei fyfyrwyr yn gweithio i archwilio meysydd iechyd, iechyd meddwl a lles sy'n cael eu methu ar hyn o bryd gan ymarferwyr a llunwyr polisïau – ac i helpu i greu ffyrdd o fynd i'r afael â nhw.

Er bod y cwrs yn cael ei ddatblygu am beth amser cyn ymddangosiad coronafeirws y gwanwyn hwn, mae Sharon hefyd yn credu bod yr ymateb i ddigwyddiadau diweddar wedi tanlinellu pwysigrwydd deall sut y gall digwyddiadau a ffyrdd o fyw effeithio ar iechyd cyhoeddus a meddwl a lles.

Ychwanegodd: "Mae'r pandemig byd-eang Rydym yn ei brofi yn sicr wedi newid meddylfryd tuag at iechyd y cyhoedd, iechyd meddwl a lles."Mae wedi amlygu sut mae bodau dynol yn eithriadol o gymhleth – ac mae deall sut mae pobl yn meddwl ac yn gweithredu yn hollbwysig os ydym am ddiogelu a gwella iechyd a lles y genedl yn effeithiol.

"Mae yna lawer o lensys ac offer ar gyfer deall pam mae pobl yn byw eu bywydau yn y ffyrdd maen nhw'n rhychwantu nifer o feysydd disgyblu.

"Fel rhan o'r cwrs mae gennym fodiwl ffyrdd o fyw ac ymddygiad iechyd, a fydd yn rhoi gwybodaeth a dealltwriaeth i fyfyrwyr o ddamcaniaethau a modelau amrywiol sy'n berthnasol i ddeall ffyrdd o fyw ac ymddygiad iechyd cyfoes, gan dynnu'n arbennig o ddisgyblaethau seicoleg a chymdeithaseg.

“Bydd hefyd yn galluogi myfyrwyr i ystyried yn feirniadol y ffordd y mae'r damcaniaethau a'r modelau hyn yn cael eu cymhwyso i wahanol boblogaethau mewn gwahanol leoliadau.

"Bydd ein myfyrwyr yn ystyried heriau iechyd y cyhoedd, iechyd meddwl a lles heddiw ac yfory.

"Nod y rhaglen yn y pen draw yw galluogi myfyrwyr i gyfrannu at y broses o ddatblygu dulliau effeithiol a chynaliadwy o ddiogelu, gwella a hybu iechyd, iechyd meddwl a lles, boed hynny ar lefel unigol, cymunedol, cenedlaethol neu ryngwladol.

"Bydd hefyd yn paratoi myfyrwyr ar gyfer ystod eang o yrfaoedd, ac efallai nad yw rhai o'r rhain yn bodoli hyd yn oed eto!"

Mae’n debyg bydd ystod o rolau cyfredol y gall myfyrwyr cymhwyso eu hastudiaethau i gynnwys hybu iechyd ac atal afiechyd, datblygu iechyd cymunedol, asesu a goruchwylio iechyd a lles y boblogaeth; nodi a chynllunio ar gyfer argyfyngau iechyd y cyhoedd yn ogystal â nodi heriau a pheryglon iechyd mewn lleoliadau allweddol.

Bydd hefyd o werth mawr i'r rheini sy'n edrych ar ymchwil neu addysg sy'n gysylltiedig ag iechyd, datblygiad polisi iechyd cyhoeddus/meddwl neu gomisiynu, darparu a gwerthuso gwasanaethau iechyd, ac ar gyfer gweithwyr cyswllt, y llywiwr gofal, Rhagnodwyr cymdeithasol ac eiriolwyr-a llawer o broffesiynau eraill.I'r rhai sy'n ystyried dilyn cwrs iechyd a lles – boed ar lefel israddedig neu ar y cwrs ôl-radd newydd – mae amrywiaeth o gyrsiau byrrach sy'n cynnig cyfle iddynt gael blas ar astudio yng Glyndwr.

Ychwanegodd Sharon: "Mae'r tîm iechyd a lles yn PGW yn cynnal amrywiaeth o gyrsiau byr a digwyddiadau dysgu am ddim drwy gydol y flwyddyn. Mae'r rhain yn denu unigolion o leoliadau iechyd, ysgolion ac awdurdodau lleol, yn ogystal â'r rhai sydd â diddordeb mewn iechyd a lles neu sy'n ystyried newid gyrfa.

"Yr adborth gan unigolion sy'n cymryd rhan yw bod ein cyrsiau a'n digwyddiadau dysgu bob amser yn procio'r meddwl yn ogystal â bod yn addysgiadol.

"Maen nhw hefyd yn galluogi trafodaethau sy'n helpu i ddatblygu gwybodaeth a dealltwriaeth o bynciau ac yn cysylltu meysydd sy'n cael eu hystyried ar wahân yn aml.

"Mae nifer o unigolion sy'n cymryd rhan yn ein cyrsiau byr a'n digwyddiadau dysgu yn mynd ymlaen i ymgymryd â'n rhaglenni gradd, ar ôl cael eu hysbrydoli i wneud hynny a datblygu diddordeb brwd mewn dysgu mwy."